Er was ooit ook een podcast. Klik hier

Boedhisten heb ik altijd fijne jongens gevonden. Ze rijden geen vrachtwagens met dynamiet bij je naar binnen en met fietsen op zondag hebben ze ook geen problemen. In het opzetten van een behoorlijke sociale en economische infrastructuur zijn het geen helden, maar in elk geval proberen ze je hun religie niet door de strot te wringen. Ik mag dat wel.
Dat wil echter niet zeggen dat ze zich de kaas van het brood laten eten, die knapen. Tenminste, niet koning Mongkut, heerser van Siam. Zo heeft hij een uitgebreide harem en als een van zijn concubines (die daar terecht kwam als cadeau van een zakenrelatie) stiekem liefdesbriefjes uitwisselt met de man van wie ze echt houdt, moet ze dat bezuren. En die man ook. Het gaat nogal van klits klets klanderen in deze film, die daarom niet echt geschikt is voor de allerjongste kinderen.

Het verhaal van Anna Leonowens en haar avonturen bij de koning van Siam is gebaseerd op een (min of meer) waargebeurd verhaal. Hoewel er objectief gezien slechts sprake was van een Engels trutje dat zich liet versieren door een tamelijk onguur gekroond hoofd, hebben Rogers en Hammerstein er ooit een vrolijke musical van weten te maken waarbij de politieke achtergronden van die tijd nogal naar de achtergrond verdwenen en met name van de koning slechts een wat pompeuze maar charmante man overbleef. De televisieserie met Yul Brunner heeft daar ook weinig goeds aan gedaan en wie als eerste versie van dit verhaal naar de godgeklaagd slechte tekenfilmversie voor kinderen heeft gekeken (zie mijn bespreking van The King and I) weet helemaal niet wat hem overkomt.

In deze versie wordt koning Mongkut (en nou kappen met dat stomme gegrinnik, nu weten we het wel ja) gespeeld door Yun-Fat Chow (of Chow Yun-fat, whatever) die bij mij een goede indruk achterliet in de actiefilm The Corruptor. Chow heeft geen kale knikker maar gewoon haar en de eigenaardige clichemaniertjes die bij Mongkut horen (zoals het afmaken van lange zinnen met 'etcetera, etcetera' of continue zeiken over hoe hoog Anna haar hoofd moet houden) blijven grotendeels achterwege. Let trouwens eens op zijn kapsel. Hij lijkt wel een korhoender. In Siam hadden ze duidelijk geen styling gel.

Jodie Foster speelt Anna, die samen met haar zoon naar Siam komt om de kinderen van de koning te onderwijzen in de Engelse taal en er in algemene zin wat beschaving in te rammen. A propos, ben ik nu de enige die Jodie Foster en Helen Hunt (Twister, As Good As It Gets) nauwelijks uit elkaar kan houden? Volstrekt inwisselbaar, al weet in niet of Hunt er ook in zou slagen zo'n vreselijk Brits accent na te doen. Foster heeft duidelijk geoefend en dat klinkt uit haar mond aanvankelijk heel raar.

Het verhaal is al vaak verfilmd en ik ken natuurlijk niet alle versies, maar deze komt op mij over als tamelijk realistisch. In elk geval gaat het verder dan bekvechten over Anna's huisvesting: Siam heeft namelijk ruzie met buurland Birma, een Brits 'protectoraat'. Het lijkt er op alsof er elk moment oorlog kan ontstaan en Mongkut is wel zo'n man die dan zegt: 'As die gasten mot wille, dan kenne ze dat krijge'. Maar dan netter, natuurlijk. Het gevaar blijkt echter van binnenuit te komen en het is voor de verandering eens niet minister Kralahome die dat veroorzaakt.
De problemen leveren een paar tamelijk gewelddadige scenes op, al is dit nog steeds een familiefilm. In elk geval is het meer een film voor vrouwen dan voor mannen, want het grootste deel van het verhaal gaat natuurlijk over de relatie tussen Anna en de koning. Dat wordt nooit te klef, al begon het me na een tijdje wel op te vallen dat hun gesprekken steeds meer weg hadden van een wedstrijdje in het doen van diepzinnige uitspraken.

Verder is de film schitterend gemaakt, al is dat in Maleisie nu ook weer niet zo moeilijk. Een camera, een tempel en een hijskraan, dan kom je al een heel eind. Verwacht geen taferen zoals in The Last Emperor of Seven Days in Tibet, maar ze hebben duidelijk niet op een cent gekeken wat decors en figuranten betreft. Aangezien Siam het tegenwoordige Thailand is, zou je verwachten dat ze daar hadden gefilmd. Nee dus. Sterker nog, in Thailand is de film verboden. De redenen daarvoor zijn nogal vaag, maar kennelijk bevalt het de Thaise filmkeuring niet dat de indruk wordt gewekt dat Anna de koning over van alles en nog wat adviseerde. (Ten eerste is dat niet waar en ten tweede dacht ik dat de Thaise regering wel dringender zaken aan haar hoofd zou hebben...)

Deze film is een aanrader, zelfs als je het verhaal al kent. Hij duurt wat lang, is soms wat traag en ik zat me steeds af te vragen of Foster nu wel de beste keuze was geweest voor deze rol, maar hij geeft een hoop stof tot nadenken, met name over het imperialistische gedrag van de Britten en over het vergoelijken van het gedrag van een sadistische heerser omdat hij nu toevallig zo charmant is. Dat haal je er bij die andere versies echt niet uit. Ga kijken.

De review van The King and I, een vreselijke tekenfilmversie, staat op https://www.warnas.net/reviews/kingandi.html

Score: 7,5/10
Martijn Warnas

Alle informatie op Warnas' Movie Academy is eigendom van Warnas.net en mag niet op een andere manier worden bekeken, verspreid, geciteerd of gebruikt dan door het bezoeken van deze website, behoudens schriftelijke toestemming van de maker, te bereiken via .